مزایا و معایب اقتصادی موتورخانه مرکزی در برابر موتورخانه های کوچک و متعدد : 

۱ . تعداد پرسنل بهره بردار

یکی از مزیت های اصلی این است که بتوان پرسنل بهره بردار سیستم های تهویه مطبوع را حذف و یا کاهش داد. طبق اکثر مقررات ، وقتی دیگ بخار پرفشار وجود دارد ، باید در تشکیلات بهره برداری حتما مهندس نیز وجود داشته باشد. در سیستم های قدیمی تر لازم است پرسنل آموزش دیده بهره برداری به صورت تمام وقت در موتورخانه حضور داشته باشد. با توجه به اهدافی که در هنگام طراحی سیستم کنترل تهویه مطبوع مد نظر بوده است، می توان تعداد پرسنل بهره بردار را کاهش داد و یا حذف کرد.

۲ . بیمه

هزینه های بیمه اشیا و بیمه مسئولیت تا حد قابل ملاحظه ای کاهش می یابد زیرا به علت حذف دیگ ها از درون موتورخانه فرعی ، خطر آتش سوزی یا سانحه کاهش خواهد یافت.

۳ . فضای مفید

وقتی دیگ ، دستگاه چیلر و تجهیزات مربوط به آنها وجود نداشته باشد ، فضای مفید ساختمان افزایش خواهد یافت . صدای حاصل از کارکرد این تجهیزات نیز وجود نخواهد داشت . اگرچه از این فضاها نمی توان به عنوان فضای درجه اول اداری استفاده کرد ولی امکان استفاده به عنوان انبار یا سایر نیازهای مشابه وجود دارد.

۴ . تعمیرات تجهیزات

با کم شدن تعداد تجهیزات مکانیکی ، مقدار هزینه ها و پرسنل تعمیرات نیز کاهش می یابد.

۵ . بازده حرارتی

بازده حرارتی موتورخانه مرکزی بیشتر از موتورخانه های متعدد و کوچک است. وقتی رعایت مقررات اجباری است ، در نظر گرفتن تجهیزات کنترل آلودگی برای تاسیسات بزرگ اقتصادی تر خواهد بود. بازده تاسیسات مرکزی سرمایش و گرمایش در هنگام بارهای جزئی بیشتر از سیستم های کوچک و متعدد است زیرا تاسیسات بزرگ به صورت مدولار هستند و بر اساس بار مورد نیاز تعداد مدول های در حال کار تغییر می کتد. در بارهای پایه ، تجهیزات موتورخانه مرکزی بازده بیشتری دارند و هزینه های بهره برداری در شرایط اضطراری یا سخت نیز کمتر خواهد بود.

۶ . تنوع سوخت های مورد استفاده

موتورخانه های کوچک عموما برای استفاده از یک نوع سوخت طراحی می شوند. این سوخت معمولا گازوئیل یا گاز طبیعی است. در موتورخانه مرکزی می توان از ذغال و مواد زاید و زباله ها که ارزانتر هستند استفاده کرد. در اکثر موتورخانه های مرکزی ، امکان استفاده از بیش از یک نوع سوخت در نظر گرفته می شود.

۷ . جنبه های اقتصادی منبع انرژی

اگر از یک تاسیسات موجود به عنوان منبع تامین حرارت استفاده می کنید ، درجه حرارت و فشار سیال ناقل حرارت از قبل مشخص است. چنانچه از بخار خروجی یک توربین مولد برق به عنوان منبع تامین حرارت استفاده می شود ، حداکثر درجه حرارت و فشار سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی ، تابع شرایط بخاری است که وارد توربین نمی شود و آن را دور می زند.

هنگامی که تاسیسات مرکزی جدیدی در حال طراحی است ، باید بین سیستم های همزمان تولید انرژی و برق و سیستم های تولید انرژی گرمایی تصمیم گیری کرد. دیزل ها یا توربین های گازی که مولدهای برق را به حرکت وا می دارند و دارای تجهیزات بازیافت حرارت نیز هستند نمونه ای از سیستم های تولید همزمان می باشند. در این مثال ها ، موتور یا توربین گاز مولد برق را می چرخاند و حرارت از سیستم های تخلیه محصولات احتراق ، سیستم سردکننده موتور و سیستم روغن کاری موتور بازیافت می گردد.

انتخاب درجه حرارت و فشار اهمیت زیادی دارد زیرا این موضوع تاثیر شدیدی بر مطالعات امکان سنجی اقتصادی طرح سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی خواهد داشت. اگر سطح درجه حرارت یا فشار را خیلی کم در نظر بگیرید ، یعنی به عبارتی دیگر ، اگر دستگاه های چیلر جذبی وجود ندارد و نیازی به آب با درجه حرارت زیاد برای فرآیندهای صنعتی نیست ، معمولا استفاده از سیستم های با درجه حرارت کم ، کمترین هزینه مصرف انرژی را خواهد داشت.

۸ . صرفه جویی در هزینه های سرمایه گذاری

معمولا صرفه جویی در هزینه های سرمایه گذاری اصلی ترین عامل اقتصادی در انتخاب سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی است.

صرفه جویی در هزینه های سرمایه گذاری اولیه چهار مرحله دارد :

۸ . ۱ . برنامه ریزی مفهومی

در برنامه ریزی مفهومی باید دو موضوع را بررسی کرد : امکان سنجی فنی و مالی سیستم های سرمایش و گرمایش مرکزی

۸ . ۲ . طراحی

سیستم توزیع بخش مهمی از سرمایه گذاری اولیه را به خود اختصاص می دهد. طرح سیستم توزیع به سیال واسطه ای که برای انتقال حرارت انتخاب شده است ، درجه حرارت و فشار کار آن و مسیر بستگی دارد. برای بهینه کردن خواص عایقی سیستم باید تحلیل دقیقی انجام و ضخامت عایق لوله ها و کانال ها را از نظر اقتصادی تحلیل و بررسی کرد.

۸ . ۳ . ساخت و نصب

هزینه های ساخت و نصب یک تاسیسات مرکزی و سیستم توزیع آن بستگی به کیفیت برنامه ریزی مفهومی و طراحی دارد. تغییرات کارگاهی عموما باعث افزایش هزینه های نهایی و تاخیر در راه اندازی تاسیسات می شود. زمان مورد نیاز برای ساخت سیستم های سرمایش و گرمایش مرکزی را معمولا با توجه به زمان لازم برای سفارش و تهیه تجهیزات مشخص می کنند. زمان لازم برای سفارش و تهیه اجزا اصلی تاسیسات مرکزی ممکن است در برخی از موارد بیش از یک سال طول بکشد. زمان مورد نیاز برای اجرای سیستم توزیع بستگی به مسیر و تلاقی با تاسیسات موجود نیز دارد.

۸ . ۴ . اتصال به مصرف کنندگان

زیاد بودن هزینه های اتصال مصرف کنندگان به سیستم توزیع موجب می گردد که در برخی موارد مصرف کننده از اتصال به سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی منصرف شود و از سیستم های با موتورخانه کوچک استفاده کند. به طور مثال اگر یک ساختمان موجود برای سرویس بخار تجهیز شده است ، اتصال آن به یک سیستم آب گرم کننده سرمایش و گرمایش مرکزی شاید آنقدر هزینه بر باشد (حتی اگر هزینه مصرف انرژی آن نیز کمتر شود) که از نظر اقتصادی توجیه نداشته باشد.