بررسی مزایا و معایب فن کویل

ما در این‌ متن به برخی از مهمترین مزایا و معایب فن کویل و مقایسه آن با سایر سیستم ها می پردازیم. یونیت فن کویل ها مزایای زیادی دارند که یکی از محبوب ترین وسایل برودتی و حرارتی محسوب می شوند. امروزه استفاده از یونیت فن کویل کم صدا یا بی صدا اهمیت زیادی پیدا کرده و سازندگان به سمت طراحی و ساخت فن کویل بی صدا حرکت می کنند تا علاوه بر آسایش حرارتی، آسایش صوتی نیز فراهم شود. فن کویل یونیت ها در انواع مجتمع های مسکونی، ادارات، ساختمان های تجاری و غیره کاربرد گسترده ای دارند که پس از شناخت مزایا و معایب فن کویل ها می توان انتخاب مناسبی بین آن و سایر سیستم ها (مانند هواساز مرکزی ، یونیت هیتر و داکت اسپلیت) انجام داد.

به جز موارد گفته شده در این متن، مزایا و معایب فن کویل ها را از ابعاد گسترده تری نیز می توان بررسی کرد. در کل این دستگاه ها به همراه هواسازها از جمله پر کاربردترین سیستم های توزیع کننده هوای گرم و سرد محسوب می شوند.

ابتدا به ۵ مورد از مهمترین مزایای فن کویل یونیت ها می پردازیم که عبارتند از :

۱ . دستگاهی سرمایشی و گرمایشی و بدون نیاز به سیستم های مکمل

فن کویل ها در انواع سقفی، کاستی، زمینی و دیواری ساخته شده و وظیفه همه آنها کنترل دمای محیط در دو حالت سرمادهی و گرمادهی و نیز فیلتراسیون هوا و به گردش درآوردن آن در داخل ساختمان است که این کار توسط آب سرد و گرم ارسالی به کویل (لوله های مارپیچی) آن و حرکت دادن هوا توسط فن از اطراف لوله ها انجام می شود. این دستگاه ها در حالت سرمادهی، عمل کاهش رطوبت هوا را نیز انجام می دهند و رطوبت گرفته شده از هوا به صورت آب مایع در قسمت زیرین دستگاه (سینی جمع آوری آب) جمع شده و با لوله کشی از آن خارج می شود.

۲ . هزینه نصب کمتر نسبت به سیستم های مرکزی کانالی

یک دستگاه مرکزی مانند هواساز باید بر روی یک سازه بتنی در بیرون از ساختمان نصب و با کانال کشی هایی (هزینه کانال کشی بسیار بیشتر از لوله است) به قسمت های مختلف یک ساختمان راه پیدا کند و با لوله کشی آب سرد و گرم به چیلر و بویلر متصل گردد. در حالی که یونیت فن کویل ها (به جز نوع کانال دار) که در داخل ساختمان با ابعاد کوچک و تعداد بالا نصب می شوند، با لوله کشی مستقیما به چیلر ، مینی چیلر ، بویلر و … متصل می شوند. بنابرین از جمله مزایای فن کویل ها هزینه نصب کمتر آنها نسبت به سیستم های کانالی است. هزینه تعمیر و نگهداری آنها نیز به علت دسترسی آسان و کوچکتر بودن ابعاد فن ها و کویل ها نسبت به سیستم های کانالی کمتر است.

۳ . انعطاف پذیری بالا در موقعیت نصب

یک سیستم مرکزی کانالی علاوه بر وزن زیاد، ابعاد بزرگی نیز داشته و کل هوای ورودی به ساختمان در آن به گردش در می آید. در حالی که فن کویل ها دستگاه های کوچک مکعب مستطیلی هستند که به راحتی بر روی سقف، دیوار و یا بر روی زمین نصب می شوند و نیازی نیست که کل هوا از آن عبور کند و برای ساختمان هایی که بام آنها تحمل وزن زیاد دستگاه را نداشته باشد، فن کویل یونیت گزینه بهتری خواهد بود.

۴ . کنترل مستقل هر واحد

یونیت فن کویل ها این امکان را می دهند که هر دستگاه جداگانه روشن و خاموش و سرعت فن آن کنترل گردد. بنابرین در هر اتاق یا سالن ، دستگاه مورد نظر توسط کاربر به صورت کاملا مستقل و جداگانه کنترل می گردد در حالی که در سیستم های مرکزی کانالی (مانند هواسازها) نمی توان دمای بخش های مختلف متصل شده به یک سیستم را جداگانه و مستقل کنترل نمود و همه اتاق ها و سالن های متصل به یک دستگاه کانالی مرکزی به صورت هم دما کار خواهند کرد و با هم روشن و خاموش می شوند. در سیستم های مرکزی کانالی تنها با نصب یک ترمینال باکس (دمپر برقی) قبل از دریچه خروجی کانال می توان به کنترل جداگانه و مستقل هر واحد دست یافت که به آن سیستم چند منطقه ای گفته می شود (مانند هواساز چند منطقه ای) که قیمت آنها به دستگاه مرکزی افزوده می شود.

۵ . فن کویل کم صدا یا بی صدا

صدای کارکرد دستگاه های تهویه مطبوع از جمله مسائلی است که در انتخاب یک سیستم اثر مستقیم دارد. برای مثال در مجتمع های مسکونی و یا اماکنی چون سینما و سالن کنفرانس، سیستم تهویه مطبوع باید دارای کمترین صدای ممکن باشد ولی مثلا در یک کارخانه صنعتی، مسئله صدا اهمیت کمتری پیدا می کند. خرید فن کویل کم صدا یا فن کویل بی صدا از جمله مزایای این دستگاه ها محسوب می شود. زیرا این سیستم ها نسبت به دستگاه های دیگری چون داکت اسپلیت ها صدای بسیار کمتری دارند. زیرا فن به کار رفته در آنها از نظر ابعادی کوچک و از نظر آئرودینامیکی بی صدا یا بسیار کم صدا است و نیز اینکه کانال کشی وجود ندارد که صدا را از یک قسمت به قسمت دیگر منتقل کند.

معایب فن کویل یونیت

در سیستم های کانالی مرکزی، هوای تازه از بیرون و به مقدار زیاد می توان وارد ساختمان کرد و در ضمن رطوبت آن را نیز تنظیم نمود و این بزرگترین نقطه قوت این سیستم ها است و در اماکنی که به هوای تازه دائمی و تنظیم دقیق رطوبت نیاز باشد، این سیستم بهترین گزینه است. ولی نوعی از یونیت فن کویل ها تحت عنوان فن کویل کانالی وجود دارد که با کانال به هوای آزاد اتمسفر راه داشته و توانایی وارد کردن هوای تازه و توزیع آن در ساختمان (پس از تنظیم دما و فیلتراسیون) را دارد که در قسمت هایی از یک ساختمان که به هوای تازه نیاز داشته باشد، می توان از یونیت فن کویل کانالی استفاده کرد. بنابرین در اکثر پروژه ها از یک دستگاه هواساز در کنار یونیت فن کویل ها استفاده می شود که هم هوای تازه وارد ساختمان گردد و هم بتوان رطوبت هوا را به دقت در هواساز تنظیم کرد.