برای طراحی سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی ترمینال های مسافربری ، فرودگاه ها و مراکز حمل و نقل ابتدا بایستی ویژگی های محل مورد نظر بررسی و متناسب با آن ، دستگاه های مورد نیاز انتخاب گردد.

مراکز اصلی حمل و نقل عبارتند از :

۱ . فرودگاه ها

۲ . پایانه های اتوبوس

۳ . ایستگاه های قطار

۴ . بندرگاه ها

۵ . پارکینگ خودروهای مسافرین

۶ . آشیانه های هواپیما و …

معیارهای طراحی سیستم تهویه مطبوع در فرودگاه ها

۱ . ساختمان پایانه فرودگاه معمولا از یک سالن بزرگ یک یا چند طبقه با سقف بلند ، پیشخوان دریافت بلیط ، فروشگاه های مختلف و تسهیلات آسایشی تشکیل شده است. مقدار بارهای روشنایی و تجهیزات در حد متوسط است ولی بار ناشی از افراد بسیار متغیر می باشد. مقدار بارهای سطوح خارجی نیز تابعی از طرح معماری ساختمان است.

۲ . مشکل تهویه مطبوع فرودگاه ها ناشی از وجود درب های بزرگ ورود و خروج ، راهروهای طولانی برای عبور مسافرین و مرتفع بودن سقف آنهاست.

۳ . دهانه های مکش هوای تازه دستگاه ها باید تا حد امکان دور از محل هواپیماها باشند تا از ورود محصولات احتراق خروجی از موتورهای جت جلوگیری شود. در صورتی که این امر میسر نباشد ، باید از فیلترهای کربن فعال در مسیر تامین هوای تازه استفاده گردد.

۴ . به دلیل وجود بازشوهای متعدد به هوای آزاد ، ارتفاع زیاد سقف و راهروهای کوتاه و بلند فاقد تهویه مطبوع ، باید فشار هوای داخل ساختمان پایانه فرودگاه نسبت به فضاهای مجاور مثبت باشد.

۵ . نوسان بار ناشی از افراد در قسمت های پیشخوان دریافت بلیط و سالن انتظار سوار شدن به هواپیما بسیار زیاد است ، معمولا سالن را منطقه بندی می کنند.

۶ . برای به حداقل رساندن مقدار ورود ناخواسته هوای خارج به داخل ساختمان ، می توان در ورودی های اصلی از پارتیشن یا هشتی استفاده کرد.

۷ . در مناطق سردسیر باید آشیانه های هواپیما را گرم کرد و اگر چه سوخت گیری در آشیانه هواپیما مجاز نیست ولی برای حذف دودها و بخارهای احتمالی می توان مقداری هوای تازه به درون آشیانه تزریق کرد. برای تامین آسایش افراد شاغل در آشیانه هواپیما نیز معمولا از گرمکن های گازسوز و برقی که هزینه بهره برداری آنها نسبتا کم است استفاده می شود.

۸ . اگرچه تعداد مراجعین در پایان شب و ابتدای روز کم است ولی سیستم های تهویه مطبوع فرودگاه ها ، بندرگاه ها و پایانه های اتوبوس بر مبنای ۲۴ ساعت کار در شبانه روز طراحی می شوند.

۹ . هنگامی که ارتفاع سقف زیاد است ، برای توزیع هوا باید از دریچه های دیواری استفاده کرد. برای فضاهای پیرامونی (به ویژه در مناطق سردسیر) می توان از گرمایش تشعشعی ، سیستم فن کویل یا سیستم تغذیه هوای گرم از دریچه های درون کف استفاده کرد.

معیارهای طراحی سیستم تهویه مطبوع پایانه های اتوبوس رانی ، ترمینال های مسافربری و ایستگاه های قطار

در ساختمان پایانه اتوبوس ، ایستگاه های قطار و ترمینال مسافربری دو فضای عمومی وجود دارد :

۱ . سالن پایانه که در آن محل فروش بلیط ، فروشگاه ها و مسیرهای تردد مسافرین قرار دارد.

۲ . قسمت سوار شدن مسافرین

در قسمت های تجمع مسافرین و اتاق های انتظار ، مقدار تغییرات بار افراد زیاد است.

شرایط پایانه های اتوبوس و قطار مشابه پایانه های فرودگاه است ، با این تفاوت که در این پایانه ها استفاده از دستگاه های هواساز عملی تر است زیرا سقف آنها کوتاهتر و فضاهای پیرامونی آنها توسط قسمت های اداری و فروشگاه ها اشغال شده است. در پایانه های اتوبوس از دریچه های سقفی نیز می توان استفاده کرد.

فشار هوا در ساختمان پایانه نسبت به محیط اطراف باید مثبت باشد تا از نفوذ دود و بو از قسمت اتوبوس ها به سالن جلوگیری شود. در قسمت سوار شدن به اتوبوس باید فشار نسبت به محیط های اطراف منفی باشد.

طراحی سیستم تهویه مطبوع مراکز حمل و نقل ، ترمینال ها و فرودگاه ها

برای طراحی سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی ترمینال های مسافربری ، فرودگاه ها و مراکز حمل و نقل ابتدا بایستی ویژگی های محل مورد نظر بررسی و متناسب با آن ، دستگاه های مورد نیاز انتخاب گردد.

مراکز اصلی حمل و نقل عبارتند از :

۱ . فرودگاه ها

۲ . پایانه های اتوبوس

۳ . ایستگاه های قطار

۴ . بندرگاه ها

۵ . پارکینگ خودروهای مسافرین

۶ . آشیانه های هواپیما و …

معیارهای طراحی سیستم تهویه مطبوع در فرودگاه ها

۱ . ساختمان پایانه فرودگاه معمولا از یک سالن بزرگ یک یا چند طبقه با سقف بلند ، پیشخوان دریافت بلیط ، فروشگاه های مختلف و تسهیلات آسایشی تشکیل شده است. مقدار بارهای روشنایی و تجهیزات در حد متوسط است ولی بار ناشی از افراد بسیار متغیر می باشد. مقدار بارهای سطوح خارجی نیز تابعی از طرح معماری ساختمان است.

۲ . مشکل تهویه مطبوع فرودگاه ها ناشی از وجود درب های بزرگ ورود و خروج ، راهروهای طولانی برای عبور مسافرین و مرتفع بودن سقف آنهاست.

۳ . دهانه های مکش هوای تازه دستگاه ها باید تا حد امکان دور از محل هواپیماها باشند تا از ورود محصولات احتراق خروجی از موتورهای جت جلوگیری شود. در صورتی که این امر میسر نباشد ، باید از فیلترهای کربن فعال در مسیر تامین هوای تازه استفاده گردد.

۴ . به دلیل وجود بازشوهای متعدد به هوای آزاد ، ارتفاع زیاد سقف و راهروهای کوتاه و بلند فاقد تهویه مطبوع ، باید فشار هوای داخل ساختمان پایانه فرودگاه نسبت به فضاهای مجاور مثبت باشد.

۵ . نوسان بار ناشی از افراد در قسمت های پیشخوان دریافت بلیط و سالن انتظار سوار شدن به هواپیما بسیار زیاد است ، معمولا سالن را منطقه بندی می کنند.

۶ . برای به حداقل رساندن مقدار ورود ناخواسته هوای خارج به داخل ساختمان ، می توان در ورودی های اصلی از پارتیشن یا هشتی استفاده کرد.

۷ . در مناطق سردسیر باید آشیانه های هواپیما را گرم کرد و اگر چه سوخت گیری در آشیانه هواپیما مجاز نیست ولی برای حذف دودها و بخارهای احتمالی می توان مقداری هوای تازه به درون آشیانه تزریق کرد. برای تامین آسایش افراد شاغل در آشیانه هواپیما نیز معمولا از گرمکن های گازسوز و برقی که هزینه بهره برداری آنها نسبتا کم است استفاده می شود.

۸ . اگرچه تعداد مراجعین در پایان شب و ابتدای روز کم است ولی سیستم های تهویه مطبوع فرودگاه ها ، بندرگاه ها و پایانه های اتوبوس بر مبنای ۲۴ ساعت کار در شبانه روز طراحی می شوند.

۹ . هنگامی که ارتفاع سقف زیاد است ، برای توزیع هوا باید از دریچه های دیواری استفاده کرد. برای فضاهای پیرامونی (به ویژه در مناطق سردسیر) می توان از گرمایش تشعشعی ، سیستم فن کویل یا سیستم تغذیه هوای گرم از دریچه های درون کف استفاده کرد.

معیارهای طراحی سیستم تهویه مطبوع پایانه های اتوبوس رانی ، ترمینال های مسافربری و ایستگاه های قطار

در ساختمان پایانه اتوبوس ، ایستگاه های قطار و ترمینال مسافربری دو فضای عمومی وجود دارد :

۱ . سالن پایانه که در آن محل فروش بلیط ، فروشگاه ها و مسیرهای تردد مسافرین قرار دارد.

۲ . قسمت سوار شدن مسافرین

در قسمت های تجمع مسافرین و اتاق های انتظار ، مقدار تغییرات بار افراد زیاد است.

شرایط پایانه های اتوبوس و قطار مشابه پایانه های فرودگاه است ، با این تفاوت که در این پایانه ها استفاده از دستگاه های هواساز عملی تر است زیرا سقف آنها کوتاهتر و فضاهای پیرامونی آنها توسط قسمت های اداری و فروشگاه ها اشغال شده است. در پایانه های اتوبوس از دریچه های سقفی نیز می توان استفاده کرد.

فشار هوا در ساختمان پایانه نسبت به محیط اطراف باید مثبت باشد تا از نفوذ دود و بو از قسمت اتوبوس ها به سالن جلوگیری شود. در قسمت سوار شدن به اتوبوس باید فشار نسبت به محیط های اطراف منفی باشد.

انتخاب دستگاه مناسب برای سرمایش ، گرمایش و تهویه مراکز حمل و نقل

سیستم مناسب برای سرمایش و گرمایش چنین اماکنی که سقف بلندی دارند ، سیستم موتورخانه ای چیلر تراکمی ، بویلر ، دستگاه هواساز و فن کویل های سرمایش و گرمایش موضعی است. نحوه کار به این صورت است که آب در یک مدار بسته توسط چیلر تراکمی سرد شده و آبی دیگر در مداری بسته توسط بویلر گرم می شود و این آب سرد و گرم با لوله کشی به دستگاه های هواساز و فن کویل های مستقر در قسمت های مختلف ساختمان ارسال شده تا عمل سرمایش و گرمایش هوا را انجام دهند. این سیستم علاوه بر تنظیم دما ، قادر به تنظیم دقیق رطوبت و فیلتر نمودن هوا است. اگر مسئله تنظیم رطوبت اهمیتی نداشته باشد ، می توان از دستگاه های ارزان قیمت تری مانند دستگاه اکونوپک ، زنت یا ایرواشر نیز برای سرمایش، گرمایش و تهویه هوای این اماکن استفاده کرد.